Kamu kurumları, bundan böyle e-ticaret sitelerinden ürün siparişi vererek siteleri inceleyecek. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, denetim gerçekleştirecek kuruluşların piyasaya sürülen ürünleri uzaktan iletişim araçları kullanarak ‘gizli satın alma’ yöntemi ile test edebileceklerini, gerekli bilgi, belge ve kayıtları talep edebileceklerini belirtti.
Bakan Bolat, konuyla ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulunarak uzaktan iletişim araçları ile piyasaya sürülen ürünlerin denetimine yönelik değerlendirmelerde bulundu. E-ticaretin yaygınlaşmasının, ürün güvenliği açısından çeşitli risk unsurlarını içerdiğine işaret eden Bolat, bu nedenle fiziksel piyasalarda olduğu kadar dijital piyasalarda da ürün güvenliği kurallarının uygulanmasının ve uygunluğunun denetlenmesinin önemli hale geldiğini vurguladı. Bolat, 2021 yılında yürürlüğe giren “Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu” ile e-ticaret üzerinden satılan ürünlerin denetim kapsamına alındığını hatırlattı.
Denetimlerde ürüne erişimin engellenebileceğini belirten Bakan Ömer Bolat, şu ifadeleri kullandı: “Kanunda, denetleyici kuruluşların e-ticarete konu ürünleri denetlemeleri, uygun olmayan ürünler için aracı hizmet sağlayıcıya veya medya hizmet sağlayıcı kuruluşa satış ortamından ilgili ürün içeriğinin kaldırılması ya da tanıtımın durdurulması için bildirimde bulunulması ve gerek görülmesi halinde içeriğe erişimin engellenmesi için hükümlere yer verilmiştir.”
Uzaktan Satılan Ürünlerin Denetim ve Gözetim Taslağı Şekillendi!
Bakan Ömer Bolat, Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği Taslağı”nın bu çerçevede geliştirildiğini duyurdu. Bolat, taslağın uzaktan iletişim araçlarıyla piyasaya sunulan ya da piyasada bulundurulan ürünlerle ilgili arz koşullarını, satış ilanlarını, bu ürünleri piyasaya sunan ya da piyasada bulunduran iktisadi işletmecilerin sorumluluklarını içerdiğini açıkladı. Ayrıca taslağın bilgi toplumu hizmet sağlayıcıları, aracı hizmet sağlayıcılar, posta hizmet sağlayıcıları gibi yeni aktörlerin yükümlülükleri, yetkili kuruluşların yetki ve sorumlulukları ve bu bağlamda gerçekleştirilecek piyasa gözetimi ve denetimine dair usul ve esasları belirlediğini belirtti.
Geniş Kapsamlı Bu Uygulama Tüm Ürünleri Kapsayacak!
Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, bakanlığa ulaşan görüşlerin değerlendirilmesi sonrasında taslağı Cumhurbaşkanlığı’na iletmeyi planladıklarını ifade ederek şu değerlendirmeyi yaptı: “Yönetmelik taslağına göre denetim yapan kuruluşlar uzaktan iletişim araçları kullanarak piyasaya sürülen ürünlerden ‘gizli satın alma’ yöntemiyle numune elde edebilecek, test edebilecek, muayene yapabilecek ve iktisadi işletmecilerden gerekli gördüğü bilgi, belge ve kayıtları talep edebilecek. Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile farklı idarelerin uygulamalarında birlik sağlanacak ve e-ticarete konu ürünlerin daha etkin denetimi için uygulamalar iyileştirilecek.”
Ayrıntılı Denetim Çalışmaları Hassasiyetle Sürdürülecek!
Bakan, vatandaşların sağlığını koruma amacıyla e-ticaret üzerinden uygunsuz ürün satışı yapanlara karşı etkin önlemler alarak kurallara uyan iktisadi işletmeleri haksız rekabete karşı koruma konusunu öncelik olarak belirtti. Bolat, “Uygulama sadece bakanlığımızın sorumluluğundaki ürünleri değil, kanunlar gereği tüm ürünleri kapsayacak. Denetim faaliyetleri, bakanlığımızın koordinasyonunda titizlikle sürdürülecek.” şeklinde ifade etti.
E-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi Hızla Gerçekleşecek!
Ömer Bolat, teknolojik gelişmelere uygun bir şekilde denetim sistemini güncelleyerek ileriye taşıyacaklarını belirterek şunları söyledi: “Yeni teknolojik gelişmelerin hemen hemen günlük hayatımızın bir parçası haline gelmesi ve yapay zekanın etkisi, ürün güvenliği alanını da diğer alanlar gibi etkilemektedir. Bakanlığımız tarafından yürütülecek olan Avrupa Birliği finansmanlı ‘e-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi’ kısa süre içinde hayata geçecek.”
Ömer Bolat, açıklamalarına şu şekilde devam etti: “Bu proje, tüm yetkili kuruluşların elektronik ortamda satılan ürünlerle ilgili piyasa gözetimi ve denetim faaliyetlerini daha etkin hale getirecek. Aynı zamanda e-ticarete konu ürünlerin denetimini sağlamak amacıyla yapay zeka destekli bir yazılım geliştirilerek internet üzerinde satılan güvensiz ürünlerin tespitini kolaylaştıracak ve etkili bir denetim sistemi kurulmasına katkı sağlayacaktır.”
Ürün Güvenliği Temas Noktası Belirleme Yolunda Adımlar Atılacak!
Ömer Bolat, uygulama çerçevesinde satıcılar ve aracı hizmet sağlayıcıların sorumluluklarına dair bilgileri paylaşarak şu ifadeleri ekledi: “Başlangıçta şunu vurgulamak isterim ki imalatçılar, yetkili temsilciler, ithalatçılar, dağıtıcılar veya diğer teknik düzenleme kapsamındaki sorumlulukları bulunan gerçek veya tüzel kişilerin kanunlar tarafından belirlenen yükümlülükleri, uzaktan iletişim araçları aracılığıyla piyasaya sunulan ürünler için de geçerlidir.” Ayrıca şu detayları da paylaştı: “Tüm iktisadi işletmecilerin, piyasaya güvenli ve mevzuata uygun ürün sunma, ürünlerin potansiyel risklere karşı tedbir alma ve gerektiğinde yetkili kuruluşlarla işbirliği yapma sorumlulukları bulunmaktadır. Ek olarak aracı hizmet sağlayıcıların da güvenli ve uygun ürün satışına aracılık etme, ürün izlenebilirliğini kolaylaştırmak için tedarik zincirinde önceki ve varsa sonraki iktisadi işletmeciye ait bilgileri en az 10 yıl süre ile saklama ve gerektiğinde bu bilgileri yetkili kuruluşlarla paylaşma yükümlülükleri vardır.”
Bolat, şunları da ekledi: “Ayrıca aracı hizmet sağlayıcıların, riskli kabul edilen ürünle ilgili içeriğin kaldırılması ya da erişimin engellenmesi konusunda denetim yapan kuruluşlarla iş birliği yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Yönetmelik taslağı ile birlikte aracı hizmet sağlayıcıların, Bakanlığımız ve yetkili kuruluşlardan gelen talepleri karşılamak üzere ‘ürün güvenliği temas noktası’ belirlemeleri ve bu birimleri bakanlığımıza ve yetkili kuruluşlara bildirmeleri konusu da düzenlenecektir.”
Kararlı Tedbirler Alınarak Güçlü Yaptırımlar Uygulanacak!
Ömer Bolat, ürün güvenliği konusundaki en kritik sorumluluğun imalatçılara ve ithalatçılara ait olduğunu vurgulayarak şunları dile getirdi: “Bu, sadece vatandaşlarımızın can ve mal güvenliği açısından değil, aynı zamanda ülkemizin kaynaklarının verimli kullanımından, ihracatın artırılmasından ithalatın düzenlenmesine ve kurallara uyan firmalarımızın adil rekabet ortamında korunmasına kadar geniş bir öneme sahiptir.”
Bakan Bolat, e-ticaret üzerinden satışı yoğun olan ürünlerin denetimlerde öne çıkacağını belirterek yetkili kuruluşların denetimlerde özellikle çocuklar gibi hassas tüketici gruplarına yönelik ürünleri, vatandaş şikayetlerini ve önceki denetim sonuçlarını dikkate aldığını ifade etti. Bolat, yükümlülüklerini yerine getirmeyen taraflara karşı çeşitli müeyyideler ve idari yaptırımlar uygulanacağını ifade ederek “Bu yaptırımlar, ürünün internet ya da medya hizmet sağlayıcılar aracılığı ile tanıtım ve satışının durdurulması, içeriğe erişimin engellenmesi, idari para cezalarının yanı sıra ürünlerin piyasadan çekilmesi ve geri çağrılması gibi etkili tedbirleri içermektedir.” şeklinde değerlendirmede bulundu.